«Τὶ σοι προσενέγκωμεν Χριστέ, ὅτι ὤφθης ἐπὶ γῆς ὡς ἄνθρωπος δι’ ἡμᾶς; ἕκαστον γὰρ τῶν ὑπὸ σοῦ γενομένων κτισμάτων, τὴν εὐχαριστίαν σοι προσάγει· οἱ Ἄγγελοι τὸν ὕμνον, οἱ οὐρανοὶ τὸν Ἀστέρα, οἱ Μάγοι τὰ δῶρα, οἱ Ποιμένες τὸ θαῦμα, ἡ γῆ τὸ σπήλαιον, ἡ ἔρημος τὴν φάτνην· ἡμεῖς δὲ Μητέρα Παρθένον. Ὁ πρὸ αἰώνων Θεὸς ἐλέησον ἡμᾶς».
Ἡ προσδοκία τῆς σωτηρίας τοῦ μακρόκοσμου καί τοῦ μικρόκοσμου τῆς Δημιουργίας γίνεται ἔμπνευση στόν ὑμνογράφο καθώς τά πάντα γίνονται καί πορεύονται κατά τήν ἐπιλογή τοῦ ἀνθρώπου. Ὁ παλαιός Ἀδάμ ἀποτελεῖ τήν ἐπιλογή τοῦ ἀνθρώπου νά ζήσει μακράν τοῦ Θεοῦ μέ ὅλες τίς συνέπειες τοῦ φόβου καί τῆς σκιᾶς τοῦ θανάτου. Ὁ Χριστός, ὁ νέος Ἀδάμ προσλαμβάνει τήν ἀνθρώπινη φύση χωρίς τήν ἁμαρτία καί ἀνεβάζει τόν ἄνθρωπο καί τόν κόσμο στούς οὐρανούς. Γιά τό λόγο αὐτό ὁ ὑμνωδός τονίζει τήν προσφορά ὅλης τῆς κτίσεως, μέ ἄλλα λόγια τήν ὑποδοχή καί τό χαιρετισμό τῆς σωτηρίας μέ τήν προσφορά ἑκάστου τῶν ὑπ’ Αὐτοῦ γενομένων κτισμάτων.
Δι’ ὅ καί ἐμεῖς ἀναβοῶμεν:
Σήμερα ἡ Βηθλεέμ μιμήθηκε τόν οὐρανό. Ἀντί γι’ ἀστέρια, δέχτηκε τούς ἀγγέλους· ἀντί γιά ἥλιο, δέχτηκε τον Ἥλιο τῆς δικαιοσύνης. Καί πῶς τοῦτο γέγονεν; «Ὅπου γάρ βούλεται Θεός νικᾶται φύσεως τάξις» (δηλ. ὅπου θέλει ὁ Θεός, ἀνατρέπονται οἱ φυσικοί νόμοι).
Σήμερα γεννιέται Αὐτός πού ὑπάρχει αἰώνια καί πραγματοποιεῖται τό πρό αἰώνων κεκριμένον Μυστήριον. Εἶναι Θεός καί γίνεται ἄνθρωπος! Γίνεται ἄνθρωπος καί πάλι Θεός μένει!
Καί ἐνῶ ἔφθασαν οἱ πάντες νά προσκυνήσουν καί νά ταυτιστοῦν μέ τόν Μεσσία Χριστό τόν «γεννηθέντα ἐκ πνεύματος Ἁγίου καί Μαρίας τῆς Παρθένου», ἀφοῦ τά πάντα σκιρτοῦν ἀπό χαρά, θέλουμε κι ἐμεῖς νά σκιρτήσουμε, νά χορέψουμε, νά πανηγυρίσουμε. Δίχως κιθάρα, δίχως αὐλό, δίχως τίς κοσμικές καί ἐνίοτε ἁμαρτωλές χαρές. Πανηγυρίζουμε κρατώντας, ἀντί γι’ αυτά, τό Χριστό καί τοῦ ζητοῦμε νά γεννηθεῖ στήν προσωπική μας ζωή. Αὐτός εἶναι ἡ ἐλπίδα μας, ἡ ζωή μας, ἡ σωτηρία μας, Αὐτός ὁ αὐλός καί ἡ κιθάρα μας. Γι’ αὐτό ἐκκλησιαζόμαστε σήμερα˙ γιά νά πάρουμε ἀπό τή δύναμή Του, δύναμη˙ γιά νά ψάλλουμε μαζί μέ τούς ἀγγέλους˙ «δόξᾳ ἐν ὑψίστοις Θεῷ καί ἐπί γῆς εἰρήνη ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία».
Οἱ Πατέρες ὁμιλώντας γιά τήν ἑορτή τῶν Χριστουγέννων ἀντιλαμβάνονται πώς ὁ λόγος γιά τή θεία συγκατάβαση εἶναι ταυτόχρονα λόγος γιά τή θέωση καί σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου καί τοῦ κόσμου. Εἶναι λόγος γιά τήν ἀκύρωση τοῦ προπατορικοῦ ἁμαρτήματος καί τήν εὐθυγράμμισή του στήν ὁδό τῆς σωτηρίας, τῆς αἰώνιας ζωῆς καί τής θεώσεως. Ὁ Θεός ἀποκαλύπτεται στόν κόσμο ὡς σωτήρας καί λυτρωτής μέ συγκατάβαση καί μακροθυμία. Ἡ θεία συγκατάβαση σηματοδοτεῖ τήν εἰρήνη στή γῆ, γιατί ἀποκαθιστᾶ τή σωστή σχέση ἀνάμεσα στόν θεό καί τόν ἄνθρωπο, ἀπαλλάσσοντας τό ἀνθρώπινο γένος ἀπό τήν πολλαπλῆ δουλεία τῆς φθορᾶς, τοῦ θανάτου καί τήν ἁμαρτία. Μέ τήν ἐν χρόνῳ γέννηση τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ παρέχεται ἡ δυνατότητα στόν ἄνθρωπο νά ἀποκαταστήσει τήν ἄστοχη προσπάθεια τῆς θέωσής του στόν παράδεισο. Μέ ἄλλα λόγια ὅταν ὁ Χριστιανός, ἐνσωματωθεῖ στή νέα πραγματικότητα πού εἰσήγαγε ὁ Χριστός διά τῆς ἐπεμβάσεώς Του στήν ἱστορία τῆς θείας οἰκονομίας καλεῖται νά διακόψει κάθε σχέση μέ τήν ἁμαρτία καί νά μορφώσει τόν ἑαυτόν του στήν ἀρετή. Ὁ ἱερός Χρυσόστομος στήν ὁμιλία του «εἰς τὴν γενέθλιον ἡμέρα τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ» καλεῖ τούς πιστούς νά ἐπικεντρώσουν τίς ἐνέργειές τους στή σωτηρία τῶν ψυχῶν καί τήν ἐπιμέλεια τῶν ἀρετῶν. «Θεῷ δέ ἀμοιβή οὐδεμία παρ’ ἡμῶν γένοιτ’ ἄν, ἄλλ’ ἢ μόνον ἡ σωτηρία ἡμῶν καὶ τῶν ἡμετέρων ψυχῶν, καὶ ἡ περὶ τὴν ἀρετὴν ἐπιμέλεια. Μὴ τοίνυν γενώμεθα ἀγνώμονες περὶ τὸν εὐεργέτην, ἀλλὰ τὰ κατὰ δύναμιν ἃπαντες εἰσενέγκωμεν πίστιν, ἐλπίδα, ἀγάπην, σωφροσύνην, ἐλεημοσύνην, φιλοξενίαν».
Ἡ ἀγαθή διάνοια, ἡ καθαρή καρδιά πού καίγεται ἀπό τήν ἀγάπη, ἡ μετάνοια, ἡ μεταστροφή καί ἡ πρόοδος στίς ἀρετές ἐν Χριστῷ ἀποτελοῦν καρποφορία τῆς καινῆς κτίσεως.
Οἱ ἄνθρωποι λοιπόν, καλοῦνται νά ὑπερβοῦν ὅλες ἐκεῖνες τίς ἐκδηλώσεις τοῦ «παλαιοῦ» ἀνθρώπου καί νά «δουλεύσουν μέ τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ. Ἡ ἀγάπη ἀποτελεῖ τό τέλος τῶν ἀρετῶν». Καί βέβαια, ἐνέργεια καί ἀπόδειξη τῆς τέλειας καί πλούσιας ἀγάπης πρός τόν Θεό ἀποτελεῖ ἡ γνήσια καί ἀνυπόκριτη ἀγάπη πρός τόν πλησίον. Μόνο ἀν ἀγαπᾶ κάποιος ἀληθινά καί ἔμπρακτα τόν συνάνθρωπόν του, ἀγαπᾶ ἀληθινά καί τόν Θεόν. Καί μόνο ἀν ἀγαπᾶ ἀληθινά τόν Θεόν, ἀγαπᾶ καί τόν ἄνθρωπο.
Ἀγαπητά μου παιδιά.
Οἱ Καμπάνες κτύπησαν χαρμόσυνα καί προανήγγειλαν τήν Θεία Λειτουργία τῶν Χριστουγέννων. Ὅλοι ἐμεῖς παραδοσιακά θά κάνουμε μιά κίνηση. Θά ὑποβάλλουμε τό σῶμα μας σέ προϋπάντηση τῆς ἐπί γῆς παρουσίας τοῦ Θεοῦ Λόγου, τόν ὁποῖον θά συναντήσουμε στή Θ. Λειτουργία σέ ὅλο Του τό μεγαλεῖο. Θά Τόν συναντήσουμε γεννηθέντα στό σπήλαιο τῆς Βηθλεέμ. Θά Τόν δοῦμε νά εἰσοδεύει στή θ. Λειτουργία, νά κηρύττει, νά ὁδηγεῖται στό Σταυρό γιά θυσία, νά θυσιάζεται, νά προσφέρεται, νά ἐπιστρέφει στούς ἁγίους, δηλ. σέ μᾶς τούς πιστούς καί ἐμεῖς νά γευόμαστε τό σῶμα καί τό αἷμα Του. Βιώνουμε ὁλόκληρο τό ἔργο τῆς θείας Οἰκονομίας. Θά Τόν δοῦμε στό πρόσωπο τοῦ συνανθρώπου μας, τοῦ ἀσθενοῦς, τοῦ ἐμπερίστατου, τοῦ κατατρεγμένου, τοῦ πληγωμένου, τοῦ θλιβομένου, τοῦ ἀπογοητευμένου. Γιά νά συμβιβαστοῦμε μέ ὅλα αὐτά θά σηκωθοῦμε καί θά πορευθοῦμε στήν Ἐκκλησία. Ἄν γιά πολλούς καί διαφόρους λόγους δέν μποροῦμε νά συμμετάσχουμε σέ ὅλη τήν ἀκολουθία καί τήν θ. Λειτουργία, ἄς πᾶμε ὅση ὥρα μποροῦμε. Τουλάχιστον στήν θεία Λειτουργία. Νά δοῦμε τόν ἐρχόμενο γεννηθέντα Χριστόν, νά ἀκούσουμε τό «Δεῦτε ἴδωμεν, πιστοί, ποῦ ἐγεννήθη ὁ Χριστός…» καί νά μήν ἀκούσουμε μόνο τά τροπάρια, ἀλλά νά βρεθοῦμε μέσα στό Μυστήριο.
Ἡ ὅλη λατρεία μας εἶναι Μυστήριο καί εἰδικότερα ἡ θεία Εὐχαριστία. Ἡ θεία Λειτουργία εἶναι πηγή ὅλης τῆς λατρείας. Ἀπό τή στιγμή πού ὁ Ἱερέας θά πεῖ «Εὐλογητός ὁ Θεός…», γιά νά ἀρχίσει ἡ ἀκολουθία, ἔχουμε μπεῖ στό μυστήριο τῆς Λατρείας. Καί ὅταν ψάλλεται «Δεῦτε ἴδωμεν, πιστοί…», δέν ἀκοῦμε ἁπλῶς ἕνα ἄκουσμα μελωδικό, ἀλλά τό ἴδιο τό ἐκδιηγοῦμενο μυστήριο τῆς Λατρείας καί ἄν εἶναι ἀνάλογη ἡ στάση τῆς ψυχῆς μας, πράγματι βιώνουμε τήν πορεία πρός τόν δρόμο πού ὁδηγεῖ στή Βηθλεέμ, τόν Ναό, πού γεννᾶται ἡ «ἀπαράλλακτος εἰκών τοῦ Πατρός», ὁ Χριστός, νά δοῦμε καί νά βιώσουμε τόν γεννόμενον ἄνθρωπον διά φιλανθρωπίας, ὁ ὁποῖος, ἔχει φωτίσει τά Σύμπαντα. Νά Τόν δοῦμε στή φάτνη ὡς νήπιον, τέλειον ἄνθρωπον καί τέλειον Θεόν˙ πού δέν ἔλαβε καμιά ἀλλαγή, ἀντιθέτως στό πρόσωπό Του ἑνώθηκε ἡ Θεία καί ἡ ἀνθρώπινη φύση ἐκτός τήν ἁμαρτία, νά Τόν προσκυνήσουμε ὅπως οἱ Ποιμένες, οἱ ἁπλοί ἄνθρωποι καί νά σκιρτήσει ἡ ψυχή μας ἀπ’ αὐτήν τήν οὐράνια ἐπίσκεψη, ἀπό χαρά γιά τόν ἐξαγνισμό, τήν κάθαρση, τόν φωτισμό, ἀπό ἐκεῖνα τά ὁποῖα θά γίνουν καί θά βιώσουμε στή χριστουγεννιάτικη θ. Λειτουργία.
Ὅποιος παιδιά μου θέλει νά εἶναι ἀληθινός χριστιανός, ὅποιος πραγματικά πιστεύει στόν Χριστό, ὅποιος πιστεύει ὅτι ἡ Ἐκκλησία ἀποτελεῖ τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, ὅποιος θά κοινωνήσει καί θά πάρει μέσα του τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Χριστοῦ, ὅποιος ἀναθέτει τήν ἐλπίδα του στό Χριστό, τότε πραγματικά βιώνει τήν βασιλείαν «πάντων τῶν αἰώνων» ἀκόμα καί ἀπό τήν παροῦσα ζωή. Καί βεβαίως κανέναν δέν ἀναγκάζουμε, νά ἀκολουθήσει˙ μόνο τόν ἑαυτό μας·
Σ’ αὐτόν λοιπόν, τό Λόγο τοῦ Θεοῦ καί Υἱό τῆς Παρθένου, πού ἄνοιξε δρόμο μέσα σέ τόπο ἀδιαπέραστο, ἄς ἀναπέμψουμε δοξολογία μαζί καί στόν Πατέρα καί στό Ἅγιο Πνεῦμα στούς αἰῶνες τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
Χριστούγεννα 2022
Εὐλογημένο καί δημιουργικό τό νέο ἔτος 2023
Μέ πατρικές εὐχές
Ὁ Κυδωνίας καί Ἀποκορώνου
Δαμασκηνός