Σεβασμιώτατε πάτερ και Δέσποτα
Σεβαστοί μας πατέρες
Αγαπητοί μου αδελφοί,
Παρακολουθήσαμε ένα ολιγόλεπτο οπτικοακουστικό υλικό, το οποίο περιέγραφε εν ολίγοις, με διάφορες εικόνες και μαρτυρίες, από αυτόπτες μάρτυρες, οι οποίοι μάλιστα άσκησαν την δικιά τους επιρροή στην εξέλιξη των γεγονότων, τα τεκταινόμενα επί του υψώματος 731, όπου οι Έλληνες ως ο Δαυίδ της Παλαιάς Διαθήκης αντιμετώπισαν τον μεγάλο Γολιάθ της εποχής, τους Ιταλούς.
Διαβάζοντας και συλλέγοντας στοιχεία για τα όσα συνέβησαν διαπιστώνει κανείς ότι μόνο με δέος, σεβασμό, και έκπληξη μπορεί να σταθεί κανείς απέναντι σε όλα αυτά που συνέβησαν, αλλά, συνάμα, με περηφάνια, με καμάρι και ικανοποίηση από την εξέλιξη της ιστορίας και τη νίκη εναντίον του εχθρού.
Η γενιά του 40 υπήρξε για την μετέπειτα ιστορία του Ελληνικού Έθνους, αιτία ο κόσμος, σε όλο το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι και όχι μόνο, να ελπίζει! Να ελπίζει στην λευτεριά και στο αναφαίρετο δικαίωμα να διατηρεί κάθε έθνος την γη των πατέρων του!
Η ιστορία μόνο με χρυσά γράμματα μπορεί να γράψει τα ονόματά και τις ηρωικές αντιστάσεις εκείνων των πολεμιστών και της γενιάς του 40, διότι «Ω του θαύματος»! Άνθρωποι κατατροπώνουν μέταλλα, οβίδες, εκρήξεις και φωτιές!
1ο Βίντεο [9.35- 10.10…14.09-19.09]
Οι μαρτυρίες σημειώνουν, όπως αναφέρθηκε και στην αμέσως προ ολίγου βιντεοπροβολή, πως ο τόπος ερημώθηκε, το πράσινο χάθηκε, αυτό το ίδιο το ύψωμα ταπεινώθηκε και από 731 έγινε 726, όμως οι άνδρες του 40 αν και βαριά τραυματισμένοι παρέμειναν ζωντανοί και καθ’ όλα έτοιμοι , με το ηθικό ακμαιότατο, να μην επιτρέψουν στις πεζικές στρατιές του Μουσολίνι να περάσουν το ύψωμα … Η εντολή υπήρξε σαφής «Επί των κατεχομένων θέσεων θα αμυνθώμεν μέχρις εσχάτων. Ουδείς θα κινηθεί προς τα οπίσω. Ο εχθρός θα διέλθει εκ της τοποθεσίας μας, μόνον όταν αποθάνωμεν άπαντες επί των θέσεών μας». Είναι διαταγή του Διοικητή Τχου Δημήτριου Κασλά από το Πουρί Ζαγοράς Πηλίου, προς τους στρατιώτες του ηρωικού 2ου Τάγματος αλλά γενικευμένη προς όλους του Έλληνες στρατιώτες εκείνης της εποχής από την Πατρίδα, από την Ανωτάτη Διοίκηση να «κρατήσουν ψηλά την τιμή των όπλων». Η γενιά αυτή κλήθηκε να αντιμετωπίσει τη μανία, τη φιλοδοξία και τη δίψα για νίκη, του Μουσολίνι, που θα του εξασφάλιζε ένα ενισχυμένο κύρος έναντι του Χίτλερ, αφού μέχρι πρότινος οι επιχειρήσεις των Ιταλών, αρχής γενομένης τον Οκτώβρη του 40, αποτυγχάνουν.
2ο Βίντεο [20.30-24.45]
Ο Ιωάννης Μεταξάς, σημαδεύοντας τον Οκτώβριο του 40 με το ΟΧΙ, ανακοινώνει στον Αθηναϊκό Τύπο περιγράφοντας την τραγικότητα των στιγμών :«Ομολογώ ότι εμπρός εις την φοβεράν ευθύνην της αναμίξεως της Ελλάδος εις τέτοιον μάλιστα πόλεμον, έκρινα πώς καθήκον μου ήτο να δω εάν θα ήτο δυνατόν να προφυλάξω τον τόπον από αυτόν έστω και διά παντός τρόπου, ο οποίος όμως θα συμβιβάζετο με τα γενικώτερα συμφέροντα του Έθνους. Εις σχετικάς βολιδοσκοπήσεις προς την κατεύθυνσιν του Άξονος, μου έδόθη να εννοήσω σαφώς ότι μόνη λύσις θα μπορούσε να είναι μία εκουσία προσχώρησιν της Ελλάδος εις την “ΝέανΤάξιν”…. Συγχρόνως όμως μου εδόθη να εννοήσω ότι η ένταξις εις την Νέαν Τάξιν προϋποθέτει προκαταρκτικήν άρσιν όλων των παλαιών διαφορών με τους γείτονάς μας, και […..] αυτό θα συνεπήγετο …. θυσίας τινάς διά την Ελλάδα, ……. Φυσικά με πάσαν περίσκεψιν και ανεπισήμως επεδίωξα δι’ όλων των μέσων να κατατοπισθώ συγκεκριμένως ποίαι θα ήσαν αι θυσίαι αυταί, με τας οποίας η Ελλάς θα έπρεπε να πληρώση την ατίμωσιν της εξ ιδίας θελήσεως προσφοράς της να υπαχθή υπό την Νέαν Τάξιν. Όταν επέμεινα να κατατοπισθώ, ……μάς εδόθη να καταλάβωμεν ότι τούτο συνίστατο εις μερικάς ικανοποιήσεις προς την Ιταλίαν δυτικώς μέχρι Πρεβέζης, ίσως και προς την Βουλγαρίαν ανατολικώς μέχρι Δεδεαγάτς (Αλεξανδρούπολη). Δηλαδή θα έπρεπε διά να αποφύγωμεν τoν πόλεμον, να γίνωμεν εθελονταί δούλοι και να πληρώσωμεν αυτήν την τιμήν…..με το άπλωμα του δεξιού χεριού της Ελλάδος προς ακρωτηριασμόν από την Ιταλίαν και του αριστερού προς ακρωτηριασμόναπό την Βουλγαρίαν. Φυσικά δεν ήτoδύσκολον να προβλέψη κανείς ότι εις μίαν τοιαύτην περίπτωσιν οι Άγγλοι θα έκοβαν και αυτοί τα πόδια της Ελλάδος. Και με το δίκαιόν των. Κυρίαρχοι πάντοτε της θαλάσσης δεν θα παρέλειπον, υπερασπίζοντες πλέον τον εαυτόν των, έπειτα από μίαν τοιαύτην αυτοδούλωσιν της Ελλάδος εις τους εχθρούς των να καταλάβουν την Κρήτην και τας άλλας νήσους μας τουλάχιστον. Το συμπέρασμα αυτό δεν προέκυψεν μόνον από την πλέον απλήνλογικήν, άλλά και από ασφαλείς και βεβαίας πληροφορίας εξ Αιγύπτου, καθ’ ας είχεν ήδη προμελετηθή και αντιμετωπισθή η ενέργεια που θα έπρεπε να γίνη ως φυσικόνεπακόλουθον πάσης τυχόv εκουσίας ή ακουσίας συνεργασίας της Ελλάδος με τον Άξονα, …. Δεν δύναμαι αφ’ ετέρου να μη παραδεχθώ ότι εις μίαν τοιαύτην περίπτωσιν το δίκαιον δεν θα ευρίσκετο με το μέρος της Κυβερνήσεως των Αθηνών …..….. τότε ο Ελληνικός λαός δικαίως θα ετάσσετο εναντίον της κυβερνήσεως η οποία διά vα τον προφυλάξη από τον πόλεμον θα τον κατεδίκαζε εις εθελουσίαν υποδούλωσιν μετ’ εθνικού ακρωτηριασμού. Αυτή η δήθεν προφύλαξις θα ήτο διά την τύχην της εις το μέλλον Ελληνικής φυλής, πλέον ολεθρία και από τας χειροτέρας έστω συνεπείας οποιουδήποτε πολέμου. ……………… Θα εδημιουργούντο έτσι όχι δύο, όπως το 1916, άλλά τρείς αυτήν την φοράν Ελλάδες»
Χορωδία ενηλίκων : «Της δικαιοσύνης Ήλιε νοητέ …»
Η ελληνοϊταλική σύγκρουση διακρίνεται σε τρεις περιόδους:
1. την απόκρουση της ιταλικής επίθεσης και την αποκατάσταση του εθνικού εδάφους (28 Οκτωβρίου – 13 Νοεμβρίου 1940),
2. την αντεπίθεση και την θριαμβευτική προέλαση του ελληνικού στρατού μέσα στο έδαφος της Βορείου Ηπείρου (14 Νοεμβρίου 1940 – 06 Ιανουαρίου 1941) και
3. Τις επιθετικές επιχειρήσεις του Β΄ Σώματος Στρατού και την «εαρινή» επίθεση των Ιταλών (07 Ιανουαρίου – 26 Μαρτίου 1941), η οποία κατέληξε σε αποτυχία.
Βαρύ λοιπόν το πλήγμα για τους Ιταλούς. Βαρύς όμως ήταν και ο φόρος αίματος των Ελλήνων. Οι πορείες συνεχείς. Το βάθος κατά το οποίο είχαν προχωρήσει οι Έλληνες εντός του βορειοηπειρωτικού εδάφους κυμαινόταν από 30 έως και 80 χιλιόμετρα, αναλόγως της τοποθεσίας. Οι θερμοκρασίες πολικές με τον υδράργυρο να έχει κολλήσει στους μείον 20. Το χιόνι ξεπερνούσε τα δύο μέτρα. Οι νεκροί από τις παγοπληξίες ήταν περισσότεροι από τους νεκρούς της μάχης. Στρατιώτες κείτονταν νεκροί από το ψύχος στη σκοπιά, στα ορύγματα και οι πιο “τυχεροί” έφευγαν μέσα στον ύπνο τους. Λέγεται ότι ο χειμώνας τότε ήταν ο σφοδρότερος του 20ου αιώνα.
Χορωδία ενηλίκων : «Πίνδος»
Εν τούτοις, η Ελληνική ψυχή αποδεικνύεται γενναία, ατρόμητη και αγέρωχη! Μαρτυρίες από τις επίθεσης των Ιταλών στο 731 δίνουν να καταλάβουμε του λόγου τα αληθές. Από την πρώτη μέρα: «…Είμεθα όλη την ημέραν νηστικοί. Εν τούτοις κανείς δεν θέλει να φάγη. Έχουμε άφθονο κονιάκ. Οι Λόχοι δεν ζητούν ψωμί αλλά χειροβομβίδας αμυντικάς και σκαπανικά εργαλεία. Καθ’ όλην την νύκτα οι ημιονηγοί του Τάγματος, οι αφανείς αυτοί ήρωες επηγαινοερχόνταν εις τον σταθμόν εφοδιασμού διά να μας φέρουν εκατοντάδας φορτίων χειροβομβίδων, πυρομαχικών και λοιπών εφοδίων.»(Ταγματάρχης Δημήτριος Κασλάς).
Από την δεύτερη μέρα : Μνημειώδης υπήρξε η εκδοθείσα (10-3-41) Ημερησία Διαταγή του Υποστρατήγου Γεωργίου Μπάκου, Διοικητού του Β΄ Σώματος Στρατού, την οποία απέστειλε προς την Ι Μεραρχία, στην οποία υπαγόταν και το Τάγμα του Κασλά:
«Πολεμιστές της Ι Μεραρχίας. Προ του ακαμάτου ηρωισμού σας εθραύσθησαν από της χθες άπασαι αι απεγνωσμέναι εχθρικαί προσπάθειαι. Προ των χαλυβδίνων γραμμών σας συνετρί¬βησαν κατά το διήμερον διάστημα τρεις νωπαί εχθρικαί Μεραρχίαι. Είμαι υπερήφανος διότι ηγούμαι τοιούτων ηρώων. Η Πατρίς σεμνύνεται δι’ αυτούς. Η παρούσα να φθάση μέχρι του τελευταίου οπλίτου της μεραρχίας».
Χορωδία ενηλίκων : «Πολεμούν στην Αλβανία»
Από την έκτη μέρα : Μετά από μια ήττα ταπεινωτική των πιο φανατικών ιταλών οι Ιταλοί καταφέρνουν με νέες δυνάμεις απέναντι στους εξαντλημένους Έλληνες να ανέλθουν στο ύψωμα 731. Όλα κρέμονται από μια κλωστή. Ο Λοχαγός Κουτρίδης τραυματίας και εμπύρετος τίθεται επικεφαλής μιας μικρής ετερόκλητης ομάδας βοηθητικών στρατιωτών και ελαφρά τραυματιών, και επιχειρεί την ανακατάληψη του υψώματος. Η κραυγή του δονεί τον αέρα «Όσοι έχουν ελληνική καρδιά να μ’ ακολουθήσουν»! Ακούγεται σαν εθνική επιταγή˙ όλοι παίρνουν θάρρος και τον ακολουθούν, και χύνονται ως μαινάδες πάνω στους Ιταλούς.
3ο Βίντεο [35.50- 38.19]
Πλέον, πάνω στο αιματοβαμμένο ύψωμα, Έλληνες και Ιταλοί, δεν πολεμούν συμβατικά. Παλεύουν, με γροθιές, με ξιφολόγχες, με πέτρες, μπερδεμένοι αναμεταξύ τους, σκληροί, αλύγιστοι, φονικοί. Δεν ήταν άνθρωποι, αλλά φρενιασμένα θηρία. Οι Ιταλοί ανησυχούν. Τα πράγματα θα πάνε ξανά στραβά γι’ αυτούς. Πράγματι, η κατοχή του υψώματος από μέρους τους αποδείχτηκε πρόσκαιρη.
4ο Βίντεο [25.10 – 28.50]
Αυτά κάθε άλλο παρά απαρατήρητα μπορούσαν να περάσουν, με τους Ιταλούς να έχουν απολέσει το όποιο ηθικό τους. Η κατάσταση άγγιζε τα όρια της παραφροσύνης. Έτσι, με αυτούς τους ρυθμούς των επί σειρά αποτυχημένων επιχειρήσεων, την 14η μέρα στις 22 Μαρτίου του 1941 ο Μουσολίνι αποχωρεί ντροπιασμένος και απογοητευμένος, ενώ Ιταλοί κήρυκες παρουσιάζονται μπροστά από τις Ελληνικές γραμμές ζητώντας ανακωχή, για να συλλέξουν τα πτώματα.
Στην πολεμική ιστορία και των δύο αντιπάλων, υπήρξε ίσως ένα από τα πιο αιματοβαμμένα υψώματα ολόκληρου του παγκοσμίου πολέμου. Σε κανένα άλλο μέρος του κόσμου κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο δεν ρίφθηκαν τόσα πυρομαχικά όσα στο «Ύψωμα 731». Το τίμημα; Οι συνολικές απώλειες των Ελλήνων ανήλθαν σε 1.243 νεκρούς και 4.016 τραυματίες ενώ των Ιταλών σε 11.800 νεκρούς και άγνωστο αριθμό τραυματιών. Οι Ιταλοί…. δεν πέρασαν…
Χορωδία ενηλίκων:«Μελαχρινέ Ναπολιτάνε…»
Έλληνες και Ιταλοί «κείτονται αγκαλιασμένοι», όπως λέει και το τραγούδι. Ένα το μνημείο και χιλιάδες οι άγνωστοι στρατιώτες που δεν επιστρέφουν ποτέ στον τόπο τους, για μια ελεύθερη Ελλάδα και για την τιμή των όπλων!
Η ελληνική ψυχή που μένει πίσω ζωντανή πονά ! Από τα σπλάχνα της ξερίζωσαν ότι ιερότερο είχε … τα τέκνα της!
Ώ! Τι θρήνος … Τι βαρύ φορτίο … Τι σταυρός Θεέ μου! ο Θεός να γλιτώνει από τέτοια καλέσματα και τα τέλει μας να είναι ειρηνικά και Χριστιανικά και όπως το ορίζει ο φυσικός νόμος … τα τέκνα να αποχαιρετούν τους γονείς …
Εν τούτοις, η Ελληνική ψυχή δε χάνει το θάρρος της. Νιώθει περηφάνια για την θυσία. Όχι μόνο τούτο … αλλά επιθυμεί και μια θέση στο μέτωπο για να λάβει την εκδίκηση των πεσόντων …
Απόσπασμα της αναφοράς του Γερμανού πρέσβη στην Ελλάδα, πρίγκηπα Έρμπαχ προς τον Χίτλερ την 15η Νοεμβρίου 1940 αναφέρει:
« […] Οι κληθέντες στα όπλα άνδρες έφθαναν το πρώτο πρωί της επιστράτευσης στα ορισθέντα κέντρα κατά πυκνές ομάδες. Μπορούσε κανείς να παρατηρήσει απερίγραπτες σκηνές ενθουσιασμού στα κέντρα αυτά, από τον οποίον απουσίαζε κάθε θεατρινισμός και κάθε συναισθηματική επιπολαιότητα. Μεταξύ των εκατοντάδων που είχαν ενδυθεί στο χακί και τους οποίους είδα με τα μάτια μου, μόνον έναν είδα δακρυσμένο.
Αποχαιρετούσε τους γονείς του, που είχαν έρθει στον στρατώνα, και αναχωρούσε για το μέτωπο. Ο πατέρας, ένας χωρικός, του έδωσε το χέρι και τον άκουσα να λέει: ‘’Μην κλαις. Αποφάσισε ήρεμα ότι θα σκοτωθείς. Αν πεθάνεις, επειδή δεν έχω άλλο παιδί, θα πάρω εγώ την θέση σου στο μέτωπο’’ […]»
«Ο γιός μου, Ευάγγελος Ι. Ιωαννίδης, έπεσε κατά τις επιχειρήσεις της Κλεισούρας. Παρήγγειλα εις τέσσαρας ήδη υπηρετούντας υιούς μου Χρήστον, Κώσταν, Γεώργιον και Νίκον Ι. Ιωαννίδη, να εκδικηθώσι τον θάνατον του αδελφού των κρατών εις εφεδρείαν άλλους τέσσαρας, Πάνον, Αθανάσιον, Γρηγόριον και Μενέλαον Ι. Ιωαννίδη κλάσεως 1917 και νεωτέρων. Παρακαλώ κληθώσι ονομαστικώς και ούτοι, εις πάσαν περίστασιν ανάγκης της Πατρίδος ή τυχόν απωλείας ετέρου τέκνου μου προς εκδίκησιν εχθρού. Γνωρίσατε Βασιλέα μας ότι ύστατον επιφώνημά μου θέλει είναι: «Ζήτω η Πατρίς». Ελένη Ι. Ιωαννίδη, Κυπαρισσία, 2 Φεβ 1941».
«Εν Μαρτίνω τη 25 Νοεμβρίου 1940. Παιδί μου. Μου ζητάς την διεύθυνση του αδελφού σου. Σου την γράφω: «Πάνθεον Ηρώων». Σφίξε την καρδιά σου. Σε φιλώ, ο πατέρας σου. Νικόλαος Χαραλάμπους».
Επί προσθέτως των παραπάνω … Μην λησμονούμε πως όταν όλα τα έθνη ξέρουν να γιορτάζουν την ημέρα νίκης κατά του εχθρού ως Εθνική επέτειο … η Ελλάδα ξέρει να γιορτάζει την ημέρα έναρξης του αγώνα!
Ζήτω η Ελλάς!
ΖΗΤΩ!
Ζήτω η Πατρίς!
ΖΗΤΩ!
Χορωδία ενηλίκων:«…των εχθρών τα φουσάτα…»
Αρχικό κείμενο από το οποίο έγινε η παραπάνω προσαρμογή για την εορτή της 28ης Οκτωβρίου 2017.
